روش الهی «سیره‏ی شخصی امام رضا»

فضل امام

قال أبوالحسن علیه‏السلام:

علی ابنی أکبر ولدی و أسمعهم لقولی و أطوعهم لأمری، ینظر معی فی کتاب الجفر و الجامعة و لیس ینظر فیه إلا بنی أو وصی نبی.

امام هفتم علیه‏السلام فرمود:

پسرم علی فرزند بزرگتر من و شنواترین و فرمانبرترین آنهاست، با من در کتاب«جعفر»و «جامعه»نگاه می‏کند، در حالیکه بغیر پیامبر و وصی پیامبر کسی در آن نظر نمی‏کند.

جفر: کتابی که حوادث جهان توسط حضرت علی و امامان دیگر در آن نوشته شده است.

جامعه: نام کتاب حضرت علی علیه‏السلام می‏باشد که رمز همه‏ی علوم در آن جمع شده است و هر دو از ودائع امامت هستند.

بحارالانوار 20: 49 ح 25.

ساده زیستی امام

عن أبی عباد، قال:

کان جلوس الرضا علیه‏السلام فی الصیف علی حصیر و فی الشتاء علی مسح، و لبسه الغلیظ من الثیاب حتی إذا برز للناس تزین لهم.

از ابی عباد نقل شده که گفت:

بساط امام رضا علیه‏السلام در تابستان حصیر و در زمستانها گلیم پشمی و پوشش آن بزرگوار لباس خشن بود، و هنگامی که برای مردم ظاهر می‏شد خودش را برای آنان می‏آراست. عیون اخبار الرضا 192:2 ح 1

مسواک نماز امام

کان للرضا علیه‏السلام خریطة فیها خمس مساویک، مکتوب علی کل واحد منها إسم صلاة من الصلوات الخمس، یستاک به عند تلک الصلاة.

امام رضا علیه‏السلام ظرف پوستی مخصوصی داشت که در آن پنج عدد مسواک بود و بر روی هر یک از آنها نام یکی از نمازهای پنجگانه نوشته شده بود هنگام هر نمازی با مسواک مخصوص آن نماز، مسواک می‏زد.

مکارم الاخلاق: 50

استعمال عطر و گلاب

روی الصولی عن جدته، و کانت تسأل عن أمر الرضا علیه‏السلام کثیرا فتقول:

ما أذکر منه شیئا إلا أنی کنت أراه یتبخر بالعود الهندی النی‏ء و یستعمل بعده ماء ورد و مسکا...

صولی از مادر بزرگ خود روایت می‏کند که از او درباره‏ی امام رضا علیه‏السلام زیاد سؤال می‏شد و او می‏گفت:

چیزی از او بیاد ندارم مگر اینکه او را می‏دیدم با عود هندی روغنی بخور می‏کرد و پس از آن گلاب و مشک استعمال می‏کرد.

مکارم الاخلاق: 40

حجامت امام

روی الأنصاری و قال:

کان الرضا علیه‏السلام ربما یتبیغه الدم فاحتجم فی جوف اللیل.

انصاری روایت کرد و گفت:

بعضی از وقتها که خون امام رضا علیه‏السلام به هیجان می‏آمد، در وسط شب حجامت می‏گرفت.

مکارم الاخلاق: 73

 نقش نگین امام

عن یونس بن عبد الرحمان قال:

سألت أباالحسن الرضا علیه‏السلام عن نقش خاتمه و خاتم أبیه؟ قال علیه‏السلام:

نقش خاتمی«ما شاء الله لا قوة إلا بالله»و نقش خاتم أبی«حسبی الله»و هو الذی کنت أختم به.

یونس بن عبدالرحمان می‏گوید: از امام رضا علیه‏السلام نقش نگین انگشتر خود و پدر خود و پدرش را پرسیدم؟

امام علیه‏السلام فرمود:

نقش نگین انگشتر من این است:«ما شاء الله لا قوة إلا بالله»آن چه را که خدا بخواهد آن خواهد شد و هیچ قدرتی برای غیر خدا وجود ندارد و نقش نگین انگشتر پدرم«حسبی الله»خدایم کفایت می‏کند. و آن همان انشگتری است که با آن مهر می‏زنم.

وسائل الشیعه 410:3 ح 3.

انگور غذای محبوب امام

روی عن محمد بن الجهم أنه قال:

کان الرضا علیه‏السلام یعجبه العنب.

از محمد بن جهم نقل شده که گفته است:

امام رضا علیه‏السلام [از میان میوه‏ها]

انگور را بیشتر دوست می‏داشت.

بحارالانوار 308: 49

امام و نام خدا

قال الحرانی:

و کان علیه‏السلام إذ أراد أن یکتب تذکرات حوائجه کتب:

بسم الله الرحمن الرحیم، أذکر إن شاء الله، ثم یکتب ما یرید.

ابن شعبه‏ی حرانی می‏گوید:

امام رضا علیه‏السلام هر وقت که می‏خواست نیازمندی‏هایش را یادداشت کند این چنین می‏نوشت:

بسم الله الرحمن الرحیم انشاء الله به خاطر می‏آورم.

سپس هر چه می‏خواست می‏نوشت.

تحف العقول: 443

تواضع امام در هنگام نعمت‏

قال ابراهیم بن العباس: کان الرضا علیه‏السلام ینشد کثیرا:

إذا کنت فی خیر فلان تغترر به‏

و لکن قل اللهم سلم و تمم‏

ابراهیم بن عباس گفت:

امام رضا علیه‏السلام بیشتر اوقات این شعر را زمزمه می‏کرد. هنگامی که در ناز و نعمت هستی به آن مغرور مباش، بلکه بگو خدایا نعمتت را تمام کن و سلامتی بده.

عیون اخبار الرضا 191:2 ح 9

طبقه بندی: احادیث رضوی،